Las Zwierzyniecki to obszar położony w północno-wschodniej części Tarnobrzega. Bywa nazywany „Lasem Zwierzynieckim”, „Lasem Zwierzyniec”, „Parkiem Zwierzyniec” czy też „Zwierzyńcem”. Jest on szczególnie bliski mieszkańcom Tarnobrzega i członkom PTP Wolne Rzeki. Las Zwierzyniecki w Tarnobrzegu to miejsce życia wielu organizmów, niekiedy rzadkich i chronionych. Często są to gatunki związane ze starymi drzewami i drzewostanami w różnych stadiach życia (także w wiek wyższym niż przyjęty wiek rębności). Zasadnym byłoby więc objęcie ochroną najcenniejszych, tj. najstarszych drzewostanów oraz obszarów podmokłych, które wprowadzają do lasu duże urozmaicenie siedliskowe i krajobrazowe.
W 2019 r. z naszej inicjatywy 170 drzew w Lesie Zwierzynieckim zostało pomnikami przyrody. Przeprowadziliśmy również inwentaryzację przyrodniczą Lasu Zwierzynieckiego, której wyniki możecie przeczytać tutaj. W latach 2020-2021 r. na nasz wniosek w Lasach Zwierzyniec i Jasień zostały utworzone dwie strefy ochronna dla gniazdującego bociana czarnego. Staramy się ochronić ten piękny tarnobrzeski starodrzew przed wycinką.
W 2021 r. w ramach obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej do rady miasta złożony został projekt uchwały ws. utworzenia Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego „Lasy Zwierzyniec i Jasień”. Projekt ten zakłada m.in. odstąpienie od realizacji zadań z zakresu użytkowania rębnego w drzewostanach w wieku powyżej 70 lat, odstąpienie od rębni gniazdowych i zachowanie drzew o charakterze pomnikowych, drzew dziuplastych aż do ich naturalnego rozpadu. Projekt uchwały możecie przeczytać tutaj. Nie jesteśmy autorami projektu, jednak od początku wspieramy go merytorycznie i w pełni popieramy go. Wraz z wnioskodawcami zebraliśmy ponad 1600 podpisów mieszkańców Tarnobrzega pod inicjatywą.
Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy „Lasy Zwierzyniec i Jasień” został utworzony! Na sesji Rady Miasta Tarnobrzega w dniu 24.11.2021 został on przyjęty głosami radnych. Uchwała, której treść możecie przeczytać tutaj ustanawia ZPK o powierzchni 298,34 ha. Dziękujemy Radzie Miasta oraz RDOŚ w Rzeszowie za szybkie i sprawne opiniowanie projektu uchwały, która zakłada ochronę lasów będących w zarządzie Nadleśnictwa Nowa Dęba!
1. Celem ustanowienia zespołu przyrodniczo-krajobrazowego jest ochrona cennych walorów
widokowych, przyrodniczych, historycznych i kulturowych krajobrazu naturalnego „Lasów Zwierzyniec
i Jasień” jako:
1) fragmentów dawnej Puszczy Sandomierskiej z udziałem niemal dwustuletnich dębów,
2) enklaw leśnych otoczonych terenem zurbanizowanym Miasta Tarnobrzega, pełniących funkcje
przyrodnicze, krajobrazowe, społeczne i mikroklimatyczne,
3) miejsca związanego z rozwojem Polski w czasie budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego (betonowe
kręgi – Las Zwierzyniec),
4) miejsca historycznego, którego nazwa związana jest z Rodem Tarnowskich (Las Zwierzyniec),
5) miejsca kultu religijnego (Las Zwierzyniec – kapliczka Św. Onufrego).
2. Realizacja celów ochrony wymaga trwałego zachowania wartości przyrodniczych i krajobrazowych
naturalnego i półnaturalnego ekosystemu leśnego oraz utrzymywanie go we właściwym stanie
biocenotycznym.
3. Zakres ochrony czynnej obejmuje:
1) zachowanie procesów sukcesji naturalnej, prowadzącej do formowania ekosystemów leśnych o składzie
i strukturze odpowiadającym siedlisku,
2) ochronę starodrzewu poprzez odstąpienie od realizacji zadań z zakresu użytkowania rębnego w odniesieniu
do drzewostanów w wieku powyżej 70 lat,
3) minimalizację prac z zakresu gospodarki leśnej – odstąpienie od rębni gniazdowych i złożonych na rzecz
jedynie trzebieży sanitarnej lub potrzeb zachowania bezpieczeństwa ludzi i mienia,
4) sprzyjanie zachowaniu bioróżnorodności poprzez pozostawianie drzew o charakterze pomnikowym,
przestojów, drzew dziuplastych oraz ich obumarłych części aż do całkowitego rozkładu,
5) zachowanie stanowisk chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów.
3. Na terenie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego zabrania się:
1. niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu lub obszaru;
2. wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych
z zabezpieczeniem przeciwsztormowym lub przeciwpowodziowym albo budową, odbudową, utrzymywaniem,
remontem lub naprawą urządzeń wodnych;
3. uszkadzania i zanieczyszczania gleby,
4. dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody albo racjonalnej
gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej;
5. likwidowania, zasypywania i przekształcania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy oraz
obszarów wodno-błotnych;
6. wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia użytkowanych gruntów rolnych;
7. zmiany sposobu użytkowania ziemi;
8. wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych
szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu;
9. umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia nor, legowisk zwierzęcych oraz tarlisk
i złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności związanych z racjonalną
gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką;
10. umieszczania tablic reklamowych