24 kwietnia 2023 r. złożyliśmy do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Rzeszowie wniosek o utworzenie rezerwatu przyrody Malinów.
Razem z wnioskiem przesłaliśmy też dokumentację, nad którą pracowaliśmy przez ostatni rok. Z wnioskiem, jak i wynikami inwentaryzacji przyrodnicznej możecie zapoznać się tutaj:
Wniosek o utworzenie rezerwatu przyrody Malinów
Projektowany rezerwat przyrody Malinów obejmuje izolowany fragment starego lasu i mokradeł o powierzchni 55 ha. Obszar zlokalizowany jest w północno-wschodniej części Niziny Nadwiślańskiej, przy północnej granicy Stawów Kosiarzowych i Stawu Malinów w Budzie Stalowskiej. Administracyjnie obszar znajduje się w granicach gmin Nowa Dęba (98,5% powierzchni) oraz Grębów. Na terenie gminy Nowa Dęba las administrowany jest przez Nadleśnictwo Nowa Dęba, Leśnictwo Stale. Obszar ten stanowi część otuliny projektowanego na przełomie lat 80. i 90. ornitologicznego rezerwatu przyrody Stawy, który obejmować miał stawy w Budzie Stalowskiej i otaczające je olsy i grądy – pozostałości dawnej Puszczy Sandomierskiej (projekt był pozytywnie uzgodniony m.in. przez Lasy Państwowe).
Do roku 2023 większość starodrzewów projektowanego rezerwatu Stawy zostało wyciętych, a w ich miejscu rosną młodniki. Materiały kartograficzne przedstawiają historię obszaru począwszy od 1779 r. Pod koniec XVIII wieku teren projektowanego rezerwatu stanowił jeszcze środek nietkniętej ręką człowieka Puszczy Sandomierskiej. Przez jego zachodnią część przebiegało koryto rzeki, w części wschodniej zaś, podobnie jak i teraz, istniały mokradła. Pozostała część pokryta była lasem – można się domyślać, że były to głównie olsy i wilgotne grądy. Do końca XIX wieku obszar otaczały rozległe torfowiska zwane Wielkim Ługiem. W II połowie XIX wieku rozpoczęło się jednak osuszanie okolicznych torfowisk rowami melioracyjnymi, a przez las przebiegała droga. Przed II wojną światową, w południowo-wschodnim rogu obszaru, istniała Gajówka Malinów, okoliczne torfowiska były już zmeliorowane, a zamiast rzekami woda płynęła sztucznymi kanałami. Większość obszaru projektowanego rezerwatu pokryta była jednak nadal lasem. Również wiek niektórych drzewostanów (139 lat wg BDL) wskazuje na ich nieprzerwane istnienie od XIX wieku. Można zatem stwierdzić, iż w czasach historycznych duża część obszaru nie była nigdy wylesiona. Najstarsze drzewostany zostały częściowo wycięte dopiero w ostatnich latach.
Obszar projektowanego rezerwatu Malinów, obejmujący oddziały 1. i 2. leśnictwa Stale, to jeden z najlepiej zachowanych obszarów leśnych w okolicy, wyróżniający się wybitnymi walorami przyrodniczymi, zwłaszcza faunistycznymi. Stanowi on miejsce życia co najmniej 183 gatunków roślin (w tym 15 chronionych), 115 gatunków grzybów (5 chronionych, 15 na czerwonej liście), 7 gatunków płazów (7 chronionych), 84 gatunków ptaków (80 chronionych), 5 gatunków nietoperzy (5 chronionych). Walory przyrodnicze obszaru zostały szczegółowo przedstawione w naszym opracowaniu. Powołanie rezerwatu w sposób istotny uzupełniłoby sieć rezerwatów przyrody w województwie podkarpackim, bowiem w widłach Wisły i Sanu, w północnej części Puszczy Sandomierskiej, nie istnieje żaden obszar o najwyższym reżimie ochronnym.
