Projektowany rezerwat „Dolina Smarkatej”

Projektowany Rezerwat Dolina Smarkatej to położony w Puszczy Sandomierskiej obszar obejmujący 7-kilometrowy odcinek doliny rzeki Smarkatej wraz z fragmentami dopływów. Powierzchnia projektowanego rezerwatu wynosi 196 hektarów. Smarkata to niewielka rzeka o naturalnym, meandrującym korycie. Dno potoku jest głównie piaszczyste, a miejscami ilaste i żwirowe, w korycie zalegają pnie drzew, obecne są również bobrowe tamy i rozlewiska. W dolinie Smarkatej licznie występują starorzecza i niewielkie torfowiska niskie.

Poniżej prezentujemy skrót wiadomości na temat projektowanego rezerwatu. Po szerszą wiedzę odsyłamy do obszernej dokumentacji: Wyniki inwentaryzacji przyrodniczej z załącznikami: Załączniki do dokumentacji oraz do wniosku o utworzenie rezerwatu przyrody. W 2021 r. wydaliśmy album fotograficzny Dolina Rzeki Smarkatej – Perła Puszczy Sandomierskiej.

W 2017 roku podjęliśmy rozmowy dotyczące objęcia ochroną doliny Smarkatej z zarządcami terenu – Lasami Państwowymi oraz PZMiUW (aktualnie Wody Polskie) w celu konsultacji pomysłu utworzenia rezerwatu przyrody. W wyniku tych rozmów podjęliśmy się wykonania inwentaryzacji przyrodniczej obszaru. W marcu 2019 r. złożyliśmy do RDOŚ w Rzeszowie wniosek o utworzenie rezerwatu wraz z pełną dokumentacją. Wniosek o utworzenie rezerwatu pozytywnie zaopiniowały Wody Polskie, pozytywnie odnosi się do niego również Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie. Na ten moment jedyną instytucją blokującą utworzenie rezerwatu przyrody jest Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Lublinie / Nadleśnictwo Nowa Dęba.

Jednym z najważniejszych chronionych gatunków występujących w Smarkatej i jej dopływach jest rak szlachetny Astacus astacus – rodzimy gatunek raka coraz rzadziej spotykany w całej Polsce.